Tüm dünyayı ve ülkemizi etkisi altına alan Koronavirüs salgınından en çok etkilenen sektörlerin arasında inşaat ve hizmet sektörü yer alıyor.
Oluşturduğu
istihdamla, ekonomik büyüklüğü ile gelişmekte olan ülkelerde inşaat, lokomotif
görevi üstleniyor.
Çimentodan hazır
betona, tuğladan makineye 200'den fazla alt sektörle bağlantısı bulunan sektör,
ekonomik hareketlenmede de hep öncü olmuştur.
İnşaatın yanında,
birçok alanda hizmet veren hizmet sektörü de,
istihdam ve ekonomi de önemli bir yeri vardır.
Bu iki sektör salgından en çok olumsuz etkilenen sektörlerin başında yer alıyor aldığından dolayı işlerin durmasıyla milyonlarca istihdam kaybına denen oldu.
Bütün bunlar inşaat ve hizmet sektörünü derinden etkilerken, güven endeksini düşürdü.
Bu ay güven endeksi hizmet ve inşaat sektörlerinde düşüşe geçerken, perakende ticaret sektöründe de yükselişi geçti.
Türkiye İstatistik
Kurumunun (TÜİK) açıklamasına göre,
mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi Şubat ayında, Ocak ayına göre
hizmet sektöründe yüzde 1,4 ve inşaat sektöründe yüzde 1,3 azalırken, perakende
ticaret sektöründe yüzde 0,4 arttı.
Oysa hizmet sektörü güven endeksi Ocak ayında 101,9 iken, Şubat ayında yüzde 1,4 oranında azalarak 100,4 değerini aldı.
Bir önceki aya göre de, son üç aylık dönemde iş durumu alt endeksi yüzde 1,1 azalarak 101,8 oldu.
Hizmetlere olan talep alt endeksi aynı düzeyde kalarak 98,0 değerini aldı.
Gelecek üç aylık dönemde hizmetlere olan talep beklentisi alt endeksi ise yüzde 3,1 azalarak 101,4 oldu.
Perakende ticaret
sektörü güven endeksi 108,9'a çıktı
Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi Şubat ayında yüzde 0,4 oranında artarak 108,9 değerine ulaştı.
Bu sektörde bir önceki aya göre, son üç aylık dönemde iş hacmi satışlar alt endeksi yüzde 2,8 artarak 122,2’ye ulaştı.
Mevcut mal stok seviyesi alt endeksi yüzde 2,8 artarak 92,6 değerini alırken, gelecek üç aylık dönemde iş hacmi-satışlar beklentisi alt endeksi ise yüzde 4 azalarak 112 oldu.
İnşaat sektörünün güven endeksi bir önceki ayda 84,2
iken, Şubat ayında yüzde 1,3 oranında azalarak 83,1 değerindedir.
Bu sektörde bir önceki aya göre, alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi alt endeksi yüzde 1,6 artarak 76,9 ulaştı.
Gelecek üç aylık dönemde
toplam çalışan sayısı beklentisi alt endeksi ise, yüzde 3,6 azalarak 89,3
değerini aldı.
Sektör temsilcileri
Şubat ayında girişimlerin yüzde 48,9'u, faaliyetleri kısıtlayan herhangi bir
faktörün olmadığını, yüzde 51,1'i ise faaliyetlerini kısıtlayan en az bir temel
faktör bulunduğunu belirtiyor.
Diğer taraftan
faaliyetleri kısıtlayan temel faktörlerden "finansman sorunları" Ocak
ayında yüzde 26,3 iken Şubat ayında aynı orandadır.
Talep yetersizliği de Ocak ayında yüzde 22,4 iken, Şubat
ayında yüzde 25,7 ve "diğer faktörler" Ocak ayında yüzde 30,0 iken
Şubat ayında yüzde 27,2 ulaştı.
TÜİK’ in verilerine
bakılınca, ekonominin temelini oluşturan hizmet ve inşaat sektörlerindeki
güvenin gerilemesi iyi bir durum değildir.
Öncelikle ekonomik güven endeksi tüketici ve üreticilerin genel ekonomik duruma ilişkin değerlendirmesi, beklentisi ve eğilimlerini özetleyen bir bileşik endekstir.
Piyasayı
yönlendirenlerin ekonomik kararlarında güvenin etkisi son derece önemli olduğu
kadar, gelecek içinde önemli planların alınmasında da bir o kadar etkilidir.
Burada iyimser
beklenti olan güven aynı anda,
tüketimin, yatırımın daha doğrusu ekonomik faaliyetlerin teşvik edilmesi
anlamına da gelir.
Aksi yöndeki beklenti
ise; ekonomik daralma, işsizlik, kur ve faiz artışı, refahın düşmesi olarak
yansıyacaktır.
Sonuçta ekonominin ve istihdamın temelini oluşturan
hizmet ve inşaat sektörlerinde düşen güven, yeniden yükseltilmelidir.
Salgından dolayı oldukça zorlanan bütün sektörlerde
olduğu gibi, hizmet ve inşaat sektörünün finansman başta olmak üzere her türlü
sorunu çözülmelidir.
Ne dersiniz sizce de öyle yapılması gerekmez mi?
Yazarlar
Resim Galerisinden